Jac Rongen

2018/06/28 by Jac Rongen

Titanen

Kerels waren het – maar, aardige kerels.
Al viel dat laatste niet onmiddellijk op. Opviel vooral de hoekigheid in hun bewegingen. Het stevige postuur. Stille blik. Strakke beheerstheid.

Na het kortste voorstelrondje ooit, werd haast zwijgend besloten om gelijk maar te gaan schieten. Want daar waren ze voor gekomen.

Misschien zou het boogschieten wat rust brengen in de PTSS waar sommigen regelmatig mee te maken hadden.
Het was voor iedereen een experiment, ook voor mij. Maar ik had al mooie effecten gezien toen ik met vluchtelingen in de noodopvang in Amsterdam schoot.

De eerste sessie gebeurde er al veel. Maar, pas als er iemand terug zou komen, kon ik vragen of hij zelf vond dat ie er wat aan had.
Er kwam iemand terug, en dit was ons hele gesprek over de tussenliggende maand:

‘En, nog wat gemerkt?’
“Zekers…”
‘Zekers, als in…’
“Minder agressie.”
Stilte…
‘Zullen we gaan schieten?’
“Top.”

Sindsdien schiet ik één keer per maand met wie komt. Een aantal van hen heb ik leren kennen als gewone mensen. Hele gewone mensen die iets heel bijzonders hebben gedaan.
Hun hele hebben en houden hebben ze in de waagschaal gesteld om anderen te beschermen.
Daar betalen ze nu een prijs voor. Elke dag. Maar dat begrijpt niet iedereen.
En daarom zijn ze heel goed geworden in stoer zijn. Uit pure zelfbescherming.

Maar soms, soms zakt het schild.
Bij de boogschietplek heeft een merel besloten om boven op de luiken van het materiaalhok te nestelen. Dat betekent: bij elke sessie 2 keer het nest eraf halen, materiaal eruit of -in, en het nest weer terugzetten. Snel, efficiënt, zachtjes, om de vogels zo min mogelijk te verstoren.
Drie hele nesten zijn zo uitgevlogen. Dat zegt iets over de zorgzaamheid van deze veteranen.
Voor meer informatie over PTSS en hulp: Veteranenloket

Laat me weten wanneer je een nieuw blog schrijft.
to English
delen mag

2017/05/19 by Jac Rongen

Certificeren en wonderen

certificaat De ICF bood een unieke kans: voor mijn certificering als coach mocht ik alle coach-uren van de afgelopen 10 jaar meetellen. Zat ik gelijk op pcc niveau.

Alleen dat sprokkelen van de honderden uren… Het beloofde de saaiste klus ooit te worden.
Niet dus.

Ik tikte tientallen e-mails in hoog tempo de deur uit.
Geen copy/paste, geen mailingprogramma. Alles persoonlijk gestuurd.

Dat werd beloond: iedereen gaf toestemming om de sessies op te voeren. Soms gepaard met prachtige persoonlijke verhalen over hoe het na de coaching verder was gegaan.

En toen viel de volgende mail in de bus:

‘Zal ik voor jou eens een tekst schrijven waarmee je die regelneven om de oren kunt slaan?
Waarom toch alles certificeren? Dat dooft de magie!’

Dit was de hartekreet van een schrijver met een aangeboren allergie voor regeltjes en gevestigde orde. Coaching met boogschieten was voor hem een betoverend avontuur geweest.

Ik herkende zijn oprechte toon, en wist dat hij bijna niet kon wachten om het begrip certificering met zijn verbale virtuositeit op grondhoogte af te zagen.

certificate Maar dat ging mij niet aan een certificaat helpen. En dat wilde ik toch wel graag hebben. Want grote klanten als Philips hadden al te verstaan gegeven dat het een vereiste zou worden.

Dus belde ik hem op om te vertellen dat ik heilig geloofde dat zijn essay vermakelijk en briljant zou zijn. En dat hij me nog meer plezier deed met een eenvoudige bevestiging van zijn coachingsuren.
Hij stemde toe. Met deze oneliner als toegift:

‘Magie kan je niet in procedures vangen. Maar ach, wonderen laten zich toch niet door certificering tegenhouden.’

Laat me weten wanneer je een nieuw blog schrijft.
to English

2017/05/19 by Jac Rongen

Certification and miracles

certificaat The ICF offered a rare chance: I could register all my coaching hours from the past decade for my coaching certification. That would immediately land me the pcc-level.

Only the amassing of the hundreds of hours…
It loomed like the most tedious task ever.
Wrong.

I typed and sent tens of e-mails indeed.
No copy/paste, no mailing programme. All personally written and sent.

But the effort was well rewarded: everyone gave their permission to register their sessions. Sometimes recounting a beautiful personal story about how things had developed after the coaching.

Then the following mail dropped into my mailbox:

‘Let me write a text for you to hammer some sense into those administration addicts.
Why certify everything? It kills the magic!’

This was the heartfelt complaint of a writer with a congenital allergy for petty rules and regulations. For him, coaching with archery had been magic come to life.

I recognized his sincere tone, and realized he would only be too happy to throw in his verbal virtuosity to demolish the concept of certification for once and for all.

certificate But that was not going to help me to secure my certification. And I really wanted it. For big clients like Philips had already made clear it would become a requirement.

So I gave him a ring, and told him I was convinced of his capacities to whip up an entertaining and brilliant piece of writing. And that he would do me an even bigger favour with a simple confirmation of his hours.
He assented. With this beautiful oneliner as a bonus:

‘Magic shall not be caught in procedures. But hey, certification can’t prevent miracles.’

Let me know when you write a new blog.
naar Nederlands

2017/04/18 by Jac Rongen

Eerste hulp bij ongemak

Kleenex “Nou, ik wou anders alleen maar helpen hoor!”

Echt zo’n zinnetje van iemand die van harte wilde helpen. Die nou eens niet aan de kant blijft staan als het lastig of emotioneel wordt.
Om je vervolgens vol medeleven van de wal in de sloot te helpen.
En verontwaardigd is als je dat soort hulp weigert.

Hulp bieden? Houd je dan aan deze 3 regels:

1 Ondersteuning gaat één kant op
Laat de ander vertellen. Jij luistert.

Dikke kans dat je dingen herkent, en dat ook jij van alles voelt en je dingen herinnert. Want de ander komt bij jou omdat er iets klikt.
Houd dan je eigen situatie voor jezelf. De ander heeft al meer dan genoeg aan de eigen situatie. Jouw ervaringen maken het alleen maar zwaarder.

2 Vraag toestemming
Met ongevraagde hulp ondermijn je andermans initiatief en verantwoordelijkheid. Dat helpt iemand niet om uit een vervelende situatie te klauteren.
Het houdt ‘m erin.

3 Weet het niet beter
Vanaf je eigen positie zie je wat de ander niet kan zien. Daardoor kunnen je vragen vanuit een hele verrassende hoek komen.
Da’s mooi, want dat kan een nieuwe kijk opleveren. En voor beweging zorgen.

Zakdoek Maar, als de ander je vraag niet begrijpt, ga er dan maar van uit dat het geen behulpzame vraag was.
Nog niet.

Voel je soms de behoefte om het nog maar eens uit te leggen? Wil je een discussie aangaan?
Niet doen.
Dikke kans dat je meer een boodschap dan een vraag hebt: ben je stiekem toch je eigen mening aan het opdringen.

En de ander is al hard genoeg aan het werk.
Die is beter af zonder dat soort hulp.

2017/02/08 by Jac Rongen

Trust whisperer

‘Why do people pay you for a walk in the woods, dad?’
No way a stroll qualified as work to my son. Ever.

Untill he was allowed to take a friend along on vacation. They were as psyched as teenagers can be about a sunbaked adventure.

But after three days in a foreign country where only our family spoke a language he understood, the friend could no longer see the fun in the sunshine.

His self-confidence started to disappear, and all he could think of was an early flight home.

For sure I was willing to arrange that flight. But wasn’t he going to regret it?
A bit of beachstrolling seemed like a good idea.

The coach conversation took place almost by itself. He discovered how his homesickness got the better of him, when he was more prone to it, and what made things better.
He realized that he had more control over his feelings than he had imagined.
The conversation ended with an ice-cream. Eaten in silence, feet in the water.

He crumbled the empty cone into the water. The first crumb-gobbling fish painted more smile on his face than I had seen in days. He wiped his mouth clean: ‘I think a dip will do me good.’
So much for the flight home.

heimwee, strand

Later that week the boys sit one row behind me in the bus. Adolescently they discuss their vocational options. I pick up one fragment of the conversation.

‘I do understand what your dad does for a living. He’s a trust whisperer.’
‘What do you mean. Did he give you trust?’
‘No man, I always had that. But he helped me find it back.’

I savour the honorific title for my LinkedIn profile:
Trust whisperer.

Send me an email when you write a new blog
naar Nederlands

2017/02/05 by Jac Rongen

Vertrouwensfluisteraar

‘Waarom word jij eigenlijk betaald om met mensen te wandelen, pap?’
Dat een rondje over de hei met iemand ook werk kan zijn, wilde er maar niet in bij mijn zoon.

Tot ie een vriendje mee op vakantie mocht nemen. Samen op reis, dat leek ze wel wat.
Maar na 3 dagen in een land waar hij echt niemand verstond behalve ons gezin, begon het vriendje de strandvakantie door een steeds donkerder bril te bekijken.

De eerste vlucht naar huis. Dat werd zijn focus.

Die vlucht wilde ik best regelen. Maar zou hij geen spijt krijgen?
Eerst maar eens een stukje strandwandelen.

Het coach gesprek gebeurde bijna vanzelf. Hij kreeg door hoe zijn heimwee toesloeg, wanneer hij er gevoeliger voor was, en wat maakte dat het soms beter ging.

En hij ontdekte dat hij zijn gevoel meer kon sturen dan hij voor mogelijk hield.
Het gesprek eindigde met een verkoelend ijsje. Zwijgend, met onze voeten in het water.

Hij kruimelde het leeg gezogen hoorntje in zee. De eerste kruim happende vis toverde een brede grijns op zijn gezicht. Hij veegde zijn mond af: ‘Ik ga maar eens zwemmen.’
Geen woord meer over een vlucht.

heimwee, strand

Later die week zitten de jongens achter me in de bus. Pubergewichtig bespreken ze hun beroepsperspectieven. Een heldere gespreksflard:

‘Ik snap wèl wat jouw vader doet. Die is vertrouwensfluisteraar.’
‘Hoezo, heeft ie je dan vertrouwen gegeven?’
‘Nee joh, dat had ik al lang. Maar hij heeft het me wel laten terugvinden.’

Zachtjes proef ik de eretitel voor mijn LinkedIn-profiel:
Vertrouwensfluisteraar.

Stuur me een mail als je een nieuw blog schrijft
to English

2016/09/27 by Jac Rongen

Efficiëntie, stop

Zodra ik de parelende grijns van oom Halil zie, weet ik het zeker.

Ik ben weer thuis in het vakantiedorp.

Kom ik in dezelfde auto als het jaar ervoor, dan gaat de poort open nog vóór ik stil sta.
Een nieuwe nieuwe auto stuit steevast op een gefronste blik boven de snor van Ottomaans formaat.
Maar zo gauw ik m’n raampje naar beneden doe, smelt die frons tot een brede grijns van herkenning, en het gigantische schuifhek wordt met een ruimhartige armzwaai open gerold.

Zijn officiële pensioen is volgens mij al jaren geleden ingegaan. Maar om de één of andere reden, of misschien wel gewoon uit plichtsbesef, blijft hij als Cerberus bij de slagboom staan. De boodschap: hier rijd je niet ongezien naar binnen.

Een jaar of 10 geleden werd het schuifhek vervangen door een slagboom.
Het was de enige modernisering die oom Halil in al die jaren meemaakte. En het bevalt hem ook wel: een stevige lel op de grote rode knop in plaats van het sportschoolachtige sjorren aan dat gietijzeren hek.

Maar dit jaar stond hij er plotsklaps niet meer. Een camera had zijn vertrouwde gezicht verdrongen.

Met een hypermodern transpondergestuurd bewakingssysteem van tienduizenden euro’s was hij aan de kant gezet, overbodig gemaakt.
Uitgerangeerd.

Daar was vast veel over vergaderd.
En uit een spreadsheet was ongetwijfeld een kloeke kostenbesparing komen kukelen. Want zo onderbouwt een beetje professional dit soort beslissingen.

Die sheet kende geen waarde voor oom Halil.

Oom Halil, die je op elk moment van de dag kon vragen welke dokter wel of niet in het dorp was. Niet onbelangrijk voor een plek die even afgelegen als charmant is.
Oom Halil, die zijn bevelen luid en duidelijk over het geknetter van de vlammen heen toeterde als de boomgaarden in het dorp weer eens in de fik stonden. En iedereen luisterde naar hem: hij had het dorp mee gebouwd, en ken het als zijn broekzak.

Oom Halil leek bij wel meer zaken belangrijk. Op onopvallende wijze. Want dat was een belangrijk ingrediënt voor zijn succes.

En nu leek hij uitgerangeerd.
Leek.

Want gisteren stond hij weer als vanouds bij de poort. ‘t Rode ledje op de camera was keurig gedoofd, en terwijl ik aan kwam rijden reikte hij al naar de knop. Als vanouds.

Tegen beter weten in vroeg ik hem wat er met het efficiënte transpondergestuurde bewakingssysteem aan de hand was.

Hij straalde een glimlach, en de slagboom zwierde omhoog.
Alles was weer normaal. Ik was weer thuis.

Laat ‘t me weten als je een nieuw blog schrijft.
to English

2016/09/27 by Jac Rongen

Efficiency, halt

Uncle Halil has an impish grin.
For years that grin has marked our arrival at the summer resort.

If we arrive in the same car as the year before, the gate slides open without the car even stopping.

A new car bumps into the stern gaze above his moustache of Ottoman dimensions. But as soon as I open my window, that gaze melts into recognition, and the gate slides open with a welcoming wave.

He must have been eligible for pension years ago. But for some reason, or maybe out of a sheer sense of duty, he keeps his post at the gate like a Cerberus on a mission: trespassers out.

Some 10 years ago the gigantic sliding gate was replaced by a barrier. It was the only modernisation that Uncle Halil had to live with in all those years. And in fact he liked it: a slap on the big red button instead of the arduous to-and-fro shoving of the cast iron gate.

But this year he was not there. The familiar welcoming face had been replaced by a camera.

A super modern transponder-activated security system, worth tens of thousands of euros, had pushed him aside, made him redundant.

No doubt a lot of meeting time had gone into that decision. And surely the cost savings had been established on a spreadsheet. For that is how one professionally underpins this type of decision these days.

Excel sheets don’t have a single value for Uncle Halil.
The Uncle Halil, whom you could ask what doctor was present in the resort at any time of day. Which is pretty important in a place that is just as remote as it is charming.
The Uncle Halil, who would clearly and loudly trumpet his orders over the noise of the raging flames when the village orchards of the were ablaze once again. And everybody would listen to him: he knew the place like his back pocket, since he had helped to build it.

He seemed important in many other instances as well. With discretion, mind you. An important ingredient in the success of people like him.

And now he seemed redundant.
Seemed.

For yesterday he was back at his post near the gate. The red led light on the camera was off, and as I approached I saw him lean over to the familiar button. Just like before.

I asked him what had happened to the efficient transponder-activated security system.
He beamed me his familiar smile for an answer, and the arm of the barrier swung up.

Things were back to normal. I was home again.

Let me know when you write a new blog.
naar Nederlands

2016/03/25 by Jac Rongen

Een pijl, een leven

Als je snel genoeg kijkt, zie je hoe iemand zichzelf toont met het afschieten van een enkele pijl.
Daarom zeggen Japanners: een pijl, een leven.

Die doet het goed als tegeltjeswijsheid, en hij flitst dan ook vaak voorbij op internet.
Net als ‘Leef alsof vandaag je laatste dag is.’

Maar wat als je vorige week je laatste dag al hebt meegemaakt? Of vorige maand?
Want zo voelt aangeleerde hulpeloosheid.

Aangeleerde hulpeloosheid: je denkt dat je invloed hebt op je situatie. Maar telkens als je iets probeert, krijg je een forse tik op je neus.
Als dat vaak genoeg gebeurt, leer je vanzelf dat niks wat je doet iets gaat uithalen.
En dat je maar beter in je ellende kan blijven hangen.

Deze academische kennis is me ooit aangewaaid tijdens mijn studie massapsychologie. Maar sinds ik met vluchtelingen in de noodopvang sta te schieten, heb ik er bewegende beelden bij.

Per week zie ik hoe ogen anders gaan staan. Doffer.
Per week ook andere bewegingen. Langzamer. Voorzichtiger.

Best wel verstandig, als je niet weet uit welke hoek de volgende verrassing van je leven komt.
En als je niks meer in eigen hand lijkt te hebben.

Inmiddels begrijp ik wel dat mijn sessies boogschieten bij de vluchtelingenopvang steeds vol zitten:
Eindelijk iets dat de bewoners wel in eigen hand hebben.
Al is het maar een boog en een pijl.

Een enkele pijl.

Mail me wanneer je een nieuw blog schrijft.
to English

2016/03/22 by Jac Rongen

An arrow, a life

Look fast enough, and you see how someone reveals himself clearly by shooting a single arrow.

That’s why the Japanese say: an arrow, a life.

It works well as an aphorism, which is why it often whizzes past on the internet.

Just like ‘Live as if today is your last day.’

But what if you have already lived your last day last week, or last month?
Because that is what learned helplessness feels like.

Learned helplessness: you think you can influence your situation. But every time you act, you get slapped down.
If that happens often enough, you learn that nothing you do matters.
That it is better to stew in your misery.

This piece of academic knowledge stuck with me during my study Mass Psychology. But now that I shoot with refugees in a refugee shelter, I have some moving images to go with it.

Each week I see a bit of the shine disappear from some eyes.
Each week the movement changes. Slower. More cautious.

Rather smart, if you’re not sure where the next surprise in your life is coming from. If you seem to have lost all control.

I now understand why archery is so popular in the shelter. It brings something new that people do have control over.
If only a bow and arrow.

A single arrow.

Let me know when you write a new blog.
naar Nederlands

Titanen

Certificeren en wonderen

Certification and miracles

Eerste hulp bij ongemak

Trust whisperer

Vertrouwensfluisteraar

Efficiëntie, stop

Efficiency, halt

Een pijl, een leven

An arrow, a life

Oplossingsgericht

Zoeken

Oplossingsgericht

Zoeken

Tags