Jac Rongen, auteur op Rongen Consult

2014/07/02 by Jac Rongen

Coaching met boogschieten bij RTL7

‘Kunnen we deze week wat tv-opnames bij u maken?’

Ondernemend Nederland aan de lijn, een RTL programma over bedrijven. Coachen met boogschieten past daar mooi in, vinden ze.

Na de eerste euforie (wow, mooie publiciteit) gelijk de domper: als coach ben ik gewend om achter de schermen te werken. Niet in de spotlights, en al helemaal niet met publiek.

Dat heeft een goede reden: mensen zijn in een coachingssessie vaak op hun kwetsbaarst, en dan tonen ze ook nog eens meer van zichzelf dan ze zich bewust zijn.

‘Geen punt, hoor,’ tettert de stem van de tv-mijnheer vrolijk terug. ‘Dan gaat de presentatrice toch met u schieten. Die vindt dat vast leuk.’

Gelijk uitgelegd dat je toch echt wel heel veel ziet als iemand staat te boogschieten. En dat een camera al die micro-beweginkjes haarfijn vastlegt, voor heel Nederland.

Vervolgens worden de ja-maars steeds overtuigender van toon. Een lichtschuwe einzelgänger met pleinvrees zou er spontaan het toneel van oplopen. Met plezier.

En inderdaad. De draaidag zelf gaat van meet af aan van een leien dakje. Niet alleen heb ik geen zenuwen, het is gewoon leuk. Ook voor de presentatrice.

Tot de cameraman zich tijdens het schieten ineens laat ontvallen: ‘Goh, zo leer ik je wel ineens veel beter kennen, Chan. Ik zie ineens allerlei dingen die ik nog niet van je ken.’
Een onschuldig, goed getimed grapje, eigenlijk. Maar het raakt wel. En heel even is er iets van een waakzaamheid die ik normaal zelden zie in een sessie.

De montage duurde langer dan gepland. ‘Ja, we wilden toch maar even zorgvuldig omgaan met die beelden. Daar had u toch om gevraagd?’

En, eerlijk is eerlijk: het is mooi geworden. Vind ik. Met een klein kijkje achter onze schermen.

Ja onze, want dat was ik tijdens de opnames even vergeten: ik sta er ook op.

Laat ’t me weten als je een nieuw blog schrijft.
to English

2014/06/10 by Jac Rongen

Niets Doen

Wie verzucht het niet, zo af en toe: ‘Hè, even helemaal niks doen.’ Vooral het woordje even suggereert dan dat je dat ‘niks’ tussen neus en lippen door kunt doen.

U mag het zeggen hoor, maar ik moet me erg concentreren om niks te doen. Zoals bij de afgelopen cursus Filosofie en de kunst van het boogschieten op de ISVW.

Want daar liep ik als begeleider aan tegen een cursist die helemaal aangeschakeld was en tegelijk weinig nodig leek te hebben. Hij ging moeiteloos mee in alle instructies, stond mooi, maakte weinig onnodige beweging, en vroeg niet om aandacht. Sterker nog, die ontweek hij. Onopvallend, maar zorgvuldig.
Om aan te sluiten, hield ik me meer terug dan anders.

Eerst voelde dat goed, maar naarmate het programma vorderde, maande een bekend calvinistisch stemmetje steeds dwingender in mijn hoofd: ‘Ga nou toch eens aan het werk.’

Ik wil als begeleider best graag werken. Heel hard zelfs, maar hier betekende dat zo weinig mogelijk doen. Misschien uiteindelijk zelfs helemaal niets.

(Net) voor het eind van de tweedaagse gaf ik binnen zijn gehoorafstand aan een ander een extra ademhalingsoefening. En kort daarop draaide de ‘stille’ zich met grote pretogen naar me toe:

‘Ik weet wel dat je het niet tegen mij had, maar ik heb het toch ook maar gedaan. Fantastisch, alsof ik in een andere wereld terecht kwam.’

En ja, dan is het dus gebeurd: niks doen.

Terughouden met de juiste maat heeft zich dan vertaald in geconcentreerd oppassen. Met als resultaat ‘precies genoeg niks gedaan hebben’.

Soms maakt dat een wereld van verschil.

to English

2014/05/28 by Jac Rongen

Hulp aangeboden

hulp aangeboden Iedereen wil wel eens een handje geholpen worden. Ik ook. Niet dat ik lui ben, verre van.
Maar soms denk ik iets niet te kunnen. Of ik zie gewoon even geen volgende stap.

Daarom was het wel een mooi aanbod van Alexander Meijer tijdens een van zijn allereerste netwerkbijeenkomsten:

‘Bij deze bijeenkomst hoort ook nog een blog. De eerste 10 mensen die daarop reageren, krijgen van mij een consult van een uur.’

Geen beperkingen, verplichtingen of gedoe. Gratis.

Thuis gelijk gereageerd, dus dat uur had ik mooi in mijn zak.
En toen gebeurde er iets vreemds.
Zodra ik met iets vast zat, kwam Alexander door mijn hoofd fietsen:

‘Nu bellen?’

En steeds weer popte het ‘Nee’ in mijn hoofd. Met gelijk een nieuw idee achteraan om m’n zogenaamd vastzittende probleem anders aan te pakken.

Zo heeft Alexander me een paar keer echt verder geholpen. En dat weet hij pas als ie dit leest.
Hoe dat nou werkt maakt me niet zoveel uit. En ik gun ’t iedereen.

De eerste 5 mensen die op dit blog reageren, krijgen van mij 2 uur coaching met boogschieten aangeboden. En ja, die mag je ook weggeven.

Geen beperkingen, verplichtingen of gedoe. Gratis.

2014/04/27 by Jac Rongen

Waarden in bedrijf

Boogschieten in de boomgaard bij Samaya
Toen ik voor het eerst bij Samaya ging boogschieten, werd me een prachtige plek aangewezen, en kreeg ik beknopt en indringend te horen dat men een respectvolle omgang in zijn algemeenheid, en met deze plek in het bijzonder erg belangrijk vond. Verder heb ik er daar nooit meer iemand over gehoord, geen tekst over gelezen, maar uit allerlei details blijkt dat respect voor de omgeving inderdaad steeds weer.

Laadpunt auto op Samaya Afgelopen week was ik er weer te gast met een workshop boogschieten. Dit keer voor het eerst met een elektrische auto. Ik hoopte dat men inmiddels een laadpaal had neergezet, maar nergens was zo’n ding te bekennen. En over het algemeen vallen ze wel op, met hun futuristische ledlichtjes. Toen ik er bij de receptie naar vroeg, werd ik naar een nabijgelegen plekje verwezen. Daar had men 2 moderne stopcontacten gemonteerd op de verweerde kloostermuur: functioneel, onopvallend, passend binnen het geheel.
Daar val ik voor: geen gedoe, zeer effectief.

2014/04/10 by Jac Rongen

Wat je ziet is al wat er is

Daniel Kahneman beschrijft in Thinking, Fast and Slow hoe we geneigd zijn om onder stress vooral rekening te houden met informatie die onmiddellijk zichtbaar is: ‘Wat je ziet is al wat er is’. Dit mechanisme werkt ten koste van zaken waarvan we het bestaan wel weten, maar die niet onmiddelijk zichtbaar zijn.

Daaronder vallen bijvoorbeeld ook al die zaken die anderen achter de schermen voor ons doen. Zolang we mensen niet voor ons bezig zien, wordt het vaak niet in ons denken meegenomen. Dat gebeurt bijvoorbeeld in een conferentie-oord. Niet alleen de trainers en de mensen aan de receptie zijn bezig om een programma tot een succes te maken, maar ook al die mensen achter de schermen, van de kok tot de tuinman tot de technische staf.

Vaak komen die pas in contact met het publiek als er iets misgaat of niet werkt: het eten laat op zich wachten, er wordt gras gemaaid tijdens een sessie of de tv doet het niet. Dat betekent dat een groot deel van de staf vaker geassocieerd wordt met zaken die mis gaan, in plaats van al die dingen die achter de schermen allemaal geregeld worden en goed gaan. Jammer.

Op Groenendael kwam ik tijdens een training een briefje tegen waarop stond dat iemand de stiften had getest. Mooi, ik hoefde niet een heel flipovervel te ontsieren met proefstreepjes, en ik was me weer eens bewust hoeveel mensen hard werken om een programma succesvol te maken. Klein briefje, hoogst effectief

2014/04/02 by Jac Rongen

Auditen op succes

Schaalvraag met post-its

Het heeft vooral met respect te maken, auditen op succes. Wie op zoek gaat naar wat er goed gaat, toont respect voor wat mensen allemaal al voor elkaar hebben gekregen in een organisatie.

Een jaar of wat geleden leverde googelen op ‘Waarderend auditen’ weinig op. Inmiddels zijn er meer dan 2.500 hits. Niet raar, want medewerkers accepteren een interne audit eerder wanneer ze waardering voelen. Veel organisaties hebben al ontdenkt dat je sneller tot duurzame kwaliteitsverbetering komt als je de medewerkers zelf betrekt bij het bouwen en onderhouden van het kwaliteitssysteem. Bijvoorbeeld door te zoeken naar succesfactoren in plaats van afwijkingen.

Schaalvragen zijn dan een prima middel om mensen aan het denken te zetten over wat er in hun procesbeschrijvingen moet staan. Tijdens een presentatie voor het SqEME-netwerk bleek dat weer eens.
De deelnemers gaven op een schaal van 1 tot 10 aan hoe goed in hun eigen organisatie het proces van interne auditing geregeld was. Vervolgens werden op post-its alle factoren opgeschreven die onderbouwden waarom het geen 0 was. Op het eind van de workshop vroeg een deelnemer: ‘Zeg, mag ik die flappen mee naar huis? Als ik dit onder elkaar zet, dan heb ik mijn procedure Interne Auditing al bijna af.’
Die had ’t dus meteen door. De post-its vind je op sheet 13-18 van de presentatie Auditen op succes

2012/07/10 by Jac Rongen

How to catch a dolphin by train

Headache riddle for a manager: ‘How can you organise large groups of people so they keep in close contact without stepping on each other’s toes?’
Knee-jerk answer: write manuals. Many many manuals. With procedures.

Sure: if your bank goes bankrupt, you want to know who burnt your money. And everyone wants solid procedures to prevent these things.

But, procedures muffle personal communication. The good news is: a smart employees will develop the wildest work arounds. Bend a rule or two. Just to do his work as he thinks it should be done. Or to keep things fun.

The other day I took the train with our youngest. As soon as the conductor laid his eyes on her, he seemed to remember something, and started smiling. Out of a hidden pocket, he magically produced a kid’s paper puncher. The tension rose slightly. I could hear a drum roll. Then a dolphin jumped from the ticket punch. It kept my 5-year old grinning for the rest of the train ride.

Still, the little ticket keeps popping up in our house. My daughter is a driven train lobbyist for life.
Thanks a red little plastic puncher.
And a professional out of his box.
naar Nederlands

2012/07/10 by Jac Rongen

‘Wanneer gaan we weer ’ns met de trein?’

Hoe organiseer je massa’s mensen nu zo, dat ze kunnen samenwerken in hele grote groepen, zonder dat ze langs elkaar heen werken of elkaar in de weg lopen?

Regels, heel veel regels maken, en die vastleggen op papier, zodat werknemers zouden kunnen weten wat ze zouden moeten doen, is de organisatiereflex. Vaak is dat ook begrijpelijk: als er vliegtuig neerstort, of een bankrekening niet tot op de cent klopt, dan wil je tóch wel een schuldige kunnen aanwijzen, of nog beter: je wil dat voorkomen.

Echter, die procedures komen de kwaliteit van het werk of de communicatie niet altijd ten goede. Werknemers vinden dan weer allerlei slimme wegen om, al dan niet met een lichte aanpassing van de regels, ‘gewoon’ hun werk te doen. Gewoon betekent dan vaak: goed, mits je kijkt door de bril van de medewerker.

Hoe inventief medewerkers zijn in hun werk goed doen, toont zich soms op een bijna onzichtbare manier. Zo ging een treinconducteur recentelijk even een speciale tang halen om het kaartje van mijn dochter te knippen. De spanning steeg, en het resultaat gaf een feestelijke verwondering die de hele reis naar Maastricht voortduurde. Ja, hoe makkelijk is het soms om een vijfjarige blij te maken.

Nu, maanden later, zwerft het kaartje nog steeds door ons huis. Mijn dochter blijft overtuigd voorstander van de trein boven de auto. En dat alles door een goedkoop dolfijntangetje van de Action. Ik vraag me af wat het zou kosten wanneer je zo’n effect als bedrijf probeert te organiseren.

Ja, laat ze maar schuiven, die werknemers. Nou maar hopen dat het tangetje niet in een werkprocedure wordt gevangen.
to English

2011/09/22 by Jac Rongen

Mass Psychology for Dummies

Highlights from mass psychology brought together in a funny 3-minute video. About the overrating of leadership, and the importance of first followers.
(with thanks to Krijn Korver)
naar Nederlands

2011/09/22 by Jac Rongen

Massapsychologie voor Dummies

Hoogtepunten uit de massapsychologie samengevat in een grappig filmpje van 3 minuten. Over de overschatting van leiderschap, en het belang van de eerste volgelingen.
(met dank aan Krijn Korver)
to English

2011/09/06 by Jac Rongen

“Wish you were here”

“Why write holiday postcards,”was the recurring question from people around me this summer, when they observed the many hours that I spend writing cards, also the addresses. “You can print those nowadays, you know.”

To me, however, this offers a yearly moment of reflection. Noticing that I haven’t seen someone for a(nother) year, I become acutely aware if not having seen the person makes me sorry or not. Ever so often I stop writing, but usually the mailing list gets longer every year, with good memories attached.
In some cases it also provides a good exercise. Especially if the interaction wasn’t all that smoothly in the past year, I force myself to keep searching until I find something that I can truthfully thank the other for. And I write that down.

If you read this, and you unexpectedly didn’t get a card, I probably lost your address, or Outlook did something funny. Please drop me a mail at jac@rongen.com with your snail-mail address , and I will be thinking of you next year as I write an old fashioned postcard.

The Swedish Mail has developed a new approach to sending cards, and uses Facebook and other applications in an ingenious way to automatically produce postcards that are supposed to convey a feeling of intimacy.

naar Nederlands

2011/09/06 by Jac Rongen

Kleine moeite, groot plezier

“Waarom zou je nog aan vakantiekaarten doen,” vroeg mijn omgeving, toen ze me afgelopen vakantie weer vele uren kaarten zagen schrijven, inclusief de adressen. “Dat kun je toch gewoon printen?”

Voor mij is het elk jaar een moment van reflectie. Ik merk dat ik sommige mensen (weer) een jaar niet gezien heb, en ineens word ik me er dan van bewust of ik dat nou wel jammer vind of niet. Een enkele keer houd ik dan op om een zomergroet te sturen, maar meestal komen er elk jaar weer namen bij. Met bijbehorende goede herinneringen.
’t Is soms ook een mooie oefening. Als het afgelopen jaar even niet zo gemakkelijk ging met iemand, toch iets zoeken waarvoor ik oprecht kan bedanken, en dat dan ook opschrijven.

Wie dit leest, en onverhoopt geen kaartje heeft gekregen, kan ervan uitgaan dat ik het adres kwijt ben, of dat Outlook eigenzinnige beslissingen heeft genomen. Even een mailtje naar jac@rongen.com met je snailmail adres, en volgend jaar is er weer een ouderwetse kaart.

De Zweedse post doet het anders, en zet Facebook op ingenieuze wijze in om geautomatiseerd intiem aandoende post te genereren.

to English

2011/07/14 by Jac Rongen

Preverbal colouring

When involved in some serious learning, you can end up in an area where your language falls short in describing what is happening. Your new experiences are not connected with known words, yet. As soon as the first surge of enthousiasm is gone, the very source of that enthousiasm seems to have been washed away, simply because of a lack of connection with your existing world of reference.

To facilitate retention of the new, I sometimes invite participants to express themselves about the new experiences in ways that they are not very familiar with. It helps to form connections between their old knowledge and what is newly learned. One way to do this, is by making a colourful painting, while keeping a certain theme in mind. The small pieces of art that are the result of this, often carry a lot of meaning for their maker. Once I ran into a former participant two years after a programme, and she opened the conversation showing her painted object: “Look, I always have this with me in my car. It helps.”

Further reading: a short and powerful recount of this type of experience by a participant, from the PhD study of Roger Greenaway.

Kleur
naar Nederlands

2011/07/13 by Jac Rongen

Preverbaal kleuren

Wanneer je stevig aan het leren bent, kun je terecht komen in een gebied waar je huidige taal tekort schiet. De ervaringen die je opdoet, zijn nog niet met bekende woorden verbonden. Zodra het eerste enthousiasme over het nieuwe is weggeëbd, blijkt de bron van dat enthousiasme soms meegespoeld, simpelweg omdat het te weinig aangrijping had binnen je bestaande belevingswereld.

Om het nieuwe te laten beklijven, nodig ik deelnemers in trainingsprogramma’s soms uit om zich uit te drukken op manieren die niet vanzelfsprekend zijn. Dat helpt om bestendige nieuwe verbanden te leggen tussen de oude kennis en het nieuw geleerde. Dat kan bijvoorbeeld zijn door iets veelkleurig te beschilderen, met een bepaald thema in het hoofd. De kunstwerkjes die dat oplevert, dragen vaak een grote betekenis voor de maker. Zo kwam ik een deelneemster 2 jaar later weer tegen, en ze stapte met haar schilderwerk op mij af: “Kijk, die heb ik altijd in de auto liggen. Het helpt.”

Meer lezen: ene kort en krachtig verslag van een dergelijke ervaring van een deelnemer, uit het proefschrift van Roger Greenaway.

Kleur
to English

2011/07/01 by Jac Rongen

Inspirational leadership

Now that the producer of the Blackberry is in stormy weather, it comes as no surprise that critical noises are rising, as in this open letter. The writer asks for positive action, whilst referring to a TED speech by Simon Sinek on inspiring leadership. At 17.00 minutes there is the quote ‘Martin Luther King gave the “I have a dream” speech, not the “I have a plan” speech.’