De schaalvraag is een van de praktische methodes uit de Solution Focused Brief Therapy van Steve the Shazer en Insoo Kim Berg.
Hij is toekomstgericht, en bedoeld om snel, effectief en zo efficient mogelijk te zijn. Hoewel hij uit de wereld van de familie therapie komt, past men ‘m ook toe in veel andere gebieden, zoals coaching, team ontwikkeling en bij leiderschapsthema’s.
Met de schaalvraag markeer je wat er al goed gaat. Dat helpt om het hier en nu op positieve wijze te waarderen, en het voorkomt dat allerlei verdedigingsmechanismen opspelen als een situatie ervaren wordt als nieuw of problematisch.
De aanpak werkt alleen als je je houdt aan de verschillende stappen en aan de volgorde waarin die hieronder beschreven staan.
Hoe is dit behulpzaam
- Focussen op wat er al is in het hier en nu creëert een positievere kijk. Dat draagt bij aan een sfeer van veiligheid.
- Als je je veilig voelt, is het makkelijker om nieuwsgierig te blijven.
- Door mensen te laten kijken naar wat er al is, nodig je ze uit om te oriënteren richting bestaande patronen (priming). Nieuwe ideeën zullen daar waarschijnlijk op natuurlijke wijze op voortborduren. Dat maakt het makkelijker om die te accepteren.
1) Ideale situatie
Beschrijf de gewenste situatie zo uitvoerig en levendig als mogelijk. Deze situatie is de 10 op een blanco schaal van 0 tot 10. Het realiseren van deze situatie moet binnen de invloed liggen van degene die de vraag beantwoordt.
Door de gewenste situatie of een concept zo rijk en levendig mogelijk te beschrijven, komt er een schat aan details naar boven. Dat maakt het makkelijker om
- over het onderwerp na te denken
- een aanknopingspunt voor verbetering te vinden.
2) Beoordeel op basis van buikgevoel
Vervolgens markeer je waar je je voor je gevoel bevindt tussen 0 and 10 (de perfecte situatie). Dit geeft je de kans om je intuitie te laten spreken, gebaseerd op impliciete kennis en oordelen. Dit mag irrationeel lijken, maar we baseren veel van onze beslissingen op buikgevoel.
3) Geef een cijfer
Door een cijfer aan je markering te geven, breng je ook je rationaliteit in. Dat cijfer hoeft niet logisch te lijken. Want: de markering was gebaseerd op buikgevoel. En de schaal hoeft niet lineair te zijn.
4) Schrijf alle redenen op waarom het geen ‘0’ is
Meestal zijn mensen meer gefocust op wat er nog niet goed is, wat een probleem is, of wat ontbreekt. En daar is op zich niks mis mee. Maar, door iets van de positieve kant te benaderen, vanuit wat er al wèl is, verbeter je de sfeer. Dat levert meestal meer verschillende denkrichtingen op. En dat is vooral handig als je bezig bent een probleem aan te pakken.
5) Wat is de kleinste stap richting de 10
Denk aan iets dat zo klein is, dat het niks kost, en makkelijk te doen is. Als je niks te binnen schiet, dan ben je nog te groot aan het denken. Zodra je klein genoeg denkt, krijgen de verdedigingsmechanismen van je systeem niet langer vat op de verandering.
Alternatieve versie
Begin meteen met het formuleren van de juiste schaalvraag. Zorg er voor dat de vraag binnen de invloedsfeer ligt van de degene die hem beantwoordt. Goede voorbeelden om een schaalvraag te beginen:
- Hoe goed ben je al in …
- Hoe makkelijk ga je om met …
Klik hier om de Engelstalige instructie te downloaden. how to do the Scaling Question